DONATION: THE RELATIONSHIP BETWEEN LANGUAGE AND IDEOLOGY IN CONVERSATION DISCOURSE OF YOUTUBERS AND RECIPIENTS PRESENTED IN NEW MEDIA

Abstract

In reviewing existing research gaps, expanding the analytical perspective on donation discourse through diverse texts, timeframes, media, and conceptual approaches allows for a broader understanding of donation practices. This study is a linguistic inquiry employing a qualitative research methodology, integrating Critical Discourse Analysis with Conversation Analysis to examine the interaction between YouTubers and donation recipients within a critical framework. The data were collected from six YouTube channels that began producing and disseminating donation-related content between 2019 and 2023. Linguistic data are categorized into two types: 1) conversational discourse from 213 video clips and 2) 10,650 social media comments. This study primarily focuses on conversational discourse presented through new media, as such texts go beyond descriptive narration to reveal the negotiation of meaning between YouTubers and recipients. Furthermore, they provide space for discourse consumers to reflect on the surrounding socio-economic and political contexts.

Accordingly, the study aims to answer three research objectives. The first objective is to analyze the structure of conversations in donation discourse on new media between YouTubers and recipients. Findings indicate that: 1.1) the conversational structure consists of five stages; 1.2) there are eight key conversational components; 1.3) two types of turn-taking are observed; and 1.4) the conversation addressed two key topics. The second objective is to analyze the linguistic strategies employed to convey ideology in donation discourse on new media. The results show that: 2.1) YouTubers utilize two main types of strategies: verbal and non-verbal; 2.2) recipients also employ verbal and non-verbal strategies; 2.3) discourse consumers similarly adopt linguistic strategies that contribute to the construction of ideologies, leading to: 2.4) the representation of a public-minded society; 2.5) the acceptance of such an ideology; and 2.6) the rejection of it. The third objective is to analyze both discursive and socio-cultural practices within donation discourse in new media. The findings reveal: 3.1) seven components of discursive practice based on the Grammar of Context; and 3.2) two key socio-cultural practices: the influence of society on donation discourse and the effects of donation discourse on individuals and the broader community. These elements shape perceptions, behaviors, and values related to donation at both individual and societal levels.

The study’s findings illustrate the stratification of social status through financial positioning, highlighting the unequal relationship between the rich and the poor. Moreover, they provide insight into the systematic construction of both positive and negative meanings. These meanings function as mechanisms of ideological control within society. Therefore, the results of this research may help individuals resist becoming instruments of discourse producers in shaping public thought. It also encourages critical inquiry and enhances the capacity for evaluative discernment, an essential skill in an era overwhelmed with information, where discourses are often employed as tools to serve particular interests.

หากย้อนไปพิจารณาช่องว่างจากงานวิจัยที่ผ่านมา การขยายมุมมองการศึกษา วาทกรรมการบริจาคด้วยตัวบท ระยะเวลา สื่อ และแนวคิดอื่น ๆ ที่แตกต่างกัน จะช่วยทำให้เห็นมุมมองของการบริจาคที่กว้างขวางขึ้น การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยทางภาษา ใช้วิธีวิจัยเชิงคุณภาพ โดยมีแนวคิดวาทกรรมวิเคราะห์เชิงวิพากษ์ผนวกรวมกับแนวคิดสนทนาวิเคราะห์เป็นกรอบการศึกษา การปฏิสัมพันธ์ในการสนทนาระหว่างยูทูบเบอร์กับผู้รับบริจาคเชิงวิพากษ์ งานวิจัยนี้เก็บรวบรวมข้อมูลจากช่องยูทูบทั้งหมด 6 ช่อง ที่เริ่มผลิตและเผยแพร่เนื้อหาเกี่ยวกับการบริจาคตั้งแต่ ปี พ.ศ. 2562-2566 ข้อมูลทางภาษาแบ่งออกเป็น 2 ประการ ได้แก่ ตัวบทปริจเฉทการสนทนา จำนวน 213 วีดิทัศน์ และปริจเฉทการแสดงความคิดเห็น จำนวน 10,650 ข้อความ งานวิจัยนี้เลือกใช้ตัวบทปริจเฉทการสนทนาที่นำเสนอผ่านสื่อใหม่เป็นหลัก เนื่องจากตัวบทดังกล่าวมิได้จำกัดเพียง การนำเสนอข้อมูลเชิงบรรยายเท่านั้น แต่ยังเอื้อให้เห็นถึงการต่อรองความหมายระหว่างยูทูบเบอร์และผู้รับบริจาค อีกทั้งยังเปิดพื้นที่ให้ผู้บริโภควาทกรรมที่รับชมสามารถสะท้อนมุมมองเกี่ยวกับบริบททางสังคม เศรษฐกิจ และการเมืองได้

ดังนั้นงานวิจัยนี้จึงต้องการหาคำตอบ 3 ประการ ตามวัตถุประสงค์ ได้แก่ วัตถุประสงค์ข้อที่ 1) เพื่อวิเคราะห์โครงสร้างการสนทนาในปริจเฉทการสนทนาระหว่างยูทูบเบอร์กับผู้รับบริจาคใน วาทกรรมเกี่ยวกับการบริจาคในสื่อใหม่ ผลการวิจัยพบว่า 1.1) โครงสร้างการสนทนาระหว่าง ยูทูบเบอร์กับผู้รับบริจาคปรากฏ 5 ขั้นตอน 1.2) องค์ประกอบการสนทนาระหว่างยูทูบเบอร์กับ ผู้รับบริจาคปรากฏ 8 องค์ประกอบ 1.3) การครอบครองผลัดการสนทนาระหว่างยูทูบเบอร์กับ ผู้รับบริจาคแบ่งออกเป็น 2 ประเภท 1.4) หัวข้อและประเด็นที่นำเสนอในการสนทนามี 2 ประเด็นหลัก ถัดมาวัตถุประสงค์ข้อที่ 2) เพื่อวิเคราะห์กลวิธีทางภาษาที่สื่อชุดความคิดในวาทกรรมเกี่ยวกับการบริจาคในสื่อใหม่ ผลการวิจัยพบว่า 2.1) กลวิธีทางภาษาของยูทูบเบอร์แบ่งออกได้เป็น 2 กลวิธีหลัก ได้แก่ กลวิธีทางวัจนภาษาของยูทูบเบอร์ และกลวิธีทางอวัจนภาษาของยูทูบเบอร์ 2.2) กลวิธีทางภาษาของผู้รับบริจาคแบ่งออกได้เป็น 2 กลวิธีหลัก ได้แก่ กลวิธีทางวัจนภาษาผู้รับบริจาค และกลวิธีทางอวัจนภาษาผู้รับบริจาค 2.3) กลวิธีทางภาษาของผู้บริโภควาทกรรม กลวิธีทางภาษาเหล่านี้นำไปสู่การประกอบสร้างชุดความคิดในประเด็นถัดไป ได้แก่ 2.4) การนำเสนอชุดความคิดการสร้างสังคมจิตสาธารณะในสื่อใหม่ของยูทูบเบอร์ 2.5) การยอมรับชุดความคิดการสร้างสังคมจิตสาธารณะในสื่อใหม่ของยูทูบเบอร์ และ 2.6) การปฏิเสธชุดความคิดการสร้างสังคมจิตสาธารณะในสื่อใหม่ของ ยูทูบเบอร์ นอกจากนี้ วัตถุประสงค์ข้อที่ 3) เพื่อวิเคราะห์วิถีปฏิบัติทางวาทกรรมและวิถีปฏิบัติทางสังคมและวัฒนธรรมในวาทกรรมเกี่ยวกับการบริจาคในสื่อใหม่ ผลการวิจัยพบว่า 3.1) วิถีปฏิบัติทางวาทกรรมของสื่อใหม่ตามแนวคิดไวยากรณ์บริบทมีองค์ประกอบ 7 องค์ประกอบ และ 3.2) วิถีปฏิบัติทางสังคมและวัฒนธรรมแบ่งออกเป็น 2 ประเด็น ได้แก่ อิทธิพลของสังคมที่มีต่อตัวบทวาทกรรมเกี่ยวกับการบริจาคในสื่อใหม่ และผลของวาทกรรมเกี่ยวกับการบริจาคในสื่อใหม่ที่อาจมีต่อตนเองและสังคม ซึ่งมีอิทธิพลต่อการกำหนดการรับรู้ พฤติกรรม และค่านิยมเกี่ยวกับการบริจาคในระดับปัจเจกและสังคมทั้งหมด

ผลการศึกษาจะช่วยเผยให้เห็นความต่างทางสถานภาพของคนในสังคม ด้วยการแบ่งชนชั้นของผู้คนตามสถานะทางการเงิน ซึ่งสื่อให้เห็นสถานภาพของคนรวยกับคนจนให้อยู่ในตำแหน่งความสัมพันธ์ที่ไม่เท่าเทียมกันชัดเจนมากยิ่งขึ้น รวมถึงช่วยทำให้เข้าใจถึงการประกอบสร้างความหมายทั้งในเชิงบวกและเชิงลบอย่างเป็นระบบ ความหมายเหล่านี้มีอิทธิพลในการครอบงำความคิดของคนในสังคม ดังนั้นผลการศึกษาจากงานวิจัยนี้อาจเป็นประโยชน์ให้คนในสังคมไม่ตกเป็นเครื่องมือของผู้ผลิตวาทกรรมในการครอบงำความคิด ตลอดจนทำให้เกิดการตั้งคำถาม และนำไปสู่ความสามารถในการพิจารณาแยกแยะข้อมูลอย่างมีวิจารณญาณ เพราะเป็นทักษะสำคัญในยุคที่ข้อมูลท่วมท้นและวาทกรรมจำนวนมากอาจถูกใช้เป็นเครื่องมือเพื่อผลประโยชน์บางประการ